Um félagið

Árið 1991 tók Davíð Þór Björgvinsson, nú dómari við Mannréttindadómstól Evrópu, saman sögu Dómarafélags Íslands og birtist grein hans um sögu félagsins í Tímariti lögfræðinga 3. hefti, 41. árgangi. Eftirfarandi samantekt er byggt á því sem fram kemur í grein Davíðs Þórs.

Segja má að skipta megi sögu Dómarafélags Íslands í nokkur tímabil.

Í fyrsta lagi tímabilið frá 1941-1957, en upphaf félagsins miðast við stofnun félagsins dagana 10.-17. október 1941. Á þessu tímabili hét félagið ,,Félag héraðsdómara”, en árið 1957 var gerð breyting á lögum félagsins og var þá aðild ekki lengur bundin við héraðsdómara og fengu hæstaréttardómarar inngöngu í félagið. Um leið var nafni félagsins breytt í Dómarafélag Íslands, en það nafn hefur félagið borið æ síðan. Starf félagsins á þessu tímabili einkenndist af áherslu á sérstök hagsmunamál bæjarfógeta og sýslumanna.

Annað tímabil félagsins hófst árið 1957, en þá voru eins og áður segir gerðar breytingar á lögum þess. Lauk því tímabili árið 1964 þegar stofnaðar voru sérstakar deildir innan félagsins sem hétu Sýslumannafélagið og Dómarafélag Reykjavíkur. Á þessum tíma  fjölgaði héraðsdómurum og fóru hagsmunir þeirra og sýslumanna og bæjarfógeta ekki ávallt saman. Þótti ýmsum dómurum í þéttbýlinu sem of mikil áhersla væri lögð á hagmsunamál dómara á landsbyggðinni. Leiddi það til þeirra skipulagsbreytinga sem gerðar voru árið 1964.

Á tímabilinu frá 1964-1977 virðist sem mönnum hafi gengið illa að finna félaginu tilgang þegar eiginleg kjara-og hagsmunabarátta varð minni hluti af starfi félagsins. Virðist sem tímabil þetta hafi einkennst af mikilli félagslegri deyfð.

Eftir 1977 hljóp fjörkippur í starfsemi félagsins. Þess má geta að það ár og fram til ársins 1984 var Ármann Snævarr formaður félagsins. Félagið jók fræðastarf meðal félaga sinna til muna með málþingum og fyrirlestrahaldi. Umsögnum um lagafrumvörp fór fjölgandi og erlend samskipti færðust mjög í aukana. Dómarar fóru í hópferðir til útlanda, tengsl við dómarafélög á Norðurlöndunum styrktust og Dómarafélag Íslands fékk aðild að alþjóðasamtökum dómara.

Mikill hluti starfs stjórnar í dag fer í gefa umsagnir um lagafrumvörp, rækta tengsl við dómarafélög á hinum norðurlöndunum og taka þátt í fundum Alþjóðasamtökum dómara og Evrópusamtökum dómara, sem eru undirdeild Alþjóðasamtaka dómara.  Þá tekur Dómarafélag Íslands þátt í málþingum með Lögmannafélagi Íslands og Lögfræðingafélagi Íslands, m.a. Lagadegi. Einnig hefur félagið skipulagt fræðaferðir dómara til hinna ýmsu landa. Þá hefur félagið séð um fræðafundi og fyrirlestra á almennum félagsfundum.

Kjarabarátta dómara hefur orðið æ snarari þáttur í starfsemi stjórnar DÍ og hefur mikill tími stjórnar farið í að sinna þeirri baráttu. Liður í kjarabaráttunni er að svara fyrirspurnum fjölmiðla, veita viðtöl og upplýsingar.

Formenn DÍ frá upphafi og til dagsins í dag:

1941-1947          Gísli Sveinsson

1947-1961           Jón Steingrímsson

1961-1964           Páll Hallgrímsson

1964-1970          Hákon Guðmundsson

1970-1971           Björn Fr. Björnsson

1971-1972           Sigurgeir Jónsson

1972-1973           Björgvin Bjarnason

1973-1975           Björn Ingvarsson

1975-1977           Unnsteinn Beck

1977-1984           Ármann Snævarr

1984-1986           Ásgeir Pétursson

1986-1987           Jón Skaftason

1987-1991           Friðgeir Björnsson

1991-1994           Valtýr Sigurðsson

1994-1997           Allan Vagn Magnússon

1997-1999           Garðar Gíslason

1999-2003           Helgi I. Jónsson

2003-2005           Hjördís Hákonardóttir

2005-2009           Eggert Óskarsson

2009-2011           Ingveldur Einarsdóttir

2011-2013           Hjörtur O. Aðalsteinsson

2013-2017           Skúli Magnússon

2017-2019           Ingibjörg Þorsteinsdóttir

2020-2022           Kjartan Bjarni Björgvinsson

2023-               Kristbjörg Stephensen